Franz Kafka’nın Briefe An Milena Adlı Eserinin Türkçeye Çevirileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Authors : Nesrin ŞEVİK, Ayla AKIN

Pages : 191-215

Doi:10.37599/ceviri.1205474

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Çeviri eleştirisi, bir eserin diğer bir dile yapılan çevirisinin incelenip değerlendirilmesi ve buradan hareketle çevirmenin çeviri kararlarına dair çıkarımlarda bulunup, yapılan çeviri tercihlerinin tartışmaya açılmasıdır. Başta edebi çeviriler olmak üzere, günümüzde diğer alan çevirilerine yönelik yapılan çeviri eleştirisi, çevirmenin izlemiş olduğu makro çeviri stratejisinin belirlenmesini de mümkün kılmaktadır. Çeviri eleştirisi farklı metin türlerinde yapılmakla beraber en çok rastlanılan çeviri eleştirisi çalışmaları, edebi metinlerin çevirileri üzerinedir. Bunun nedeni dünya edebiyatına damga vuran yazarların eserlerine çeviribilim çerçevesinden bakmak ve çeviri metinleri bu bağlamda değerlendirerek bir bakıma geleceğin çevirmenlerine bir fikir sahibi olmalarında öncülük etmektir. Bu nedenle bu çalışmada 20. Yüzyılın en büyük edebiyatçılarından biri olan Yahudi asıllı Almanca konuşan Prag’lı yazar Franz Kafka’nın Briefe an Milena adlı eserinin farklı zaman diliminde, farklı çevirmenlerce yapılan çevirisinin karşılaştırmalı olarak ele alınıp incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Heidrun Gerzymisch-Arbogast’ın Übersetzungswissenschaftliches Propädeutikum adlı kitabında ele aldığı erek odaklı çeviri eleştirisi modeli temel alınmıştır. İncelenen çeviri eserler ve kaynak metin öncelikle ayrı ayrı, daha sonra kaynak metinle birlikte eş zamanlı olarak okunmuş ve iki çevirmenin farklı tercihleri, çeviri birimleri bağlamında tespit edilmiştir. Çevirmenlerin gerek makro boyutta gerekse mikro boyutta hangi çeviri stratejilerini izlediğini açık bir şekilde ortaya koyabilmek için ele alınan örneklerin değerlendirilmesi, sözcük ve cümle temelinde gerçekleşmiştir. Değerlendirilmeye tabi tutulan örnekler, çeviribilimde kabul görülen stratejiler bağlamında çözümlenmiştir.
Keywords : F Kafka, Milena\`ya Mektuplar, Çeviri Stratejileri, H Gerzymisch Arbogast