Üniversite Öğrencilerinin Ahlak Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi (Muş Alparslan Üniversitesi Örneği)

Authors : Fatma Bildirici, Teceli Karasu

Pages : 229-249

Doi:10.47145/dinbil.1556823

View : 221 | Download : 130

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin ahlak okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler (cinsiyet, sınıf düzeyi ve fakülte türü) açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Muş Alparslan Üniversitesinde Eğitim, İslami İlimler, Spor Bilimleri ve Fen-Edebiyat Fakültesinde öğrenimine devam eden öğrencilerden kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenen 423 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırma öncesinde, Muş Alparslan Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’ndan 10.05.2024 tarihli ve 141173 sayılı etik kurul onayı alınmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile yürütülen araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu” ve Tekin (2022) tarafından geliştirilen “Ahlak Okuryazarlığı Ölçeği” kullanılmıştır. Bu ölçek bireylerin ahlak okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesine yönelik “Ahlaki Muhakeme” (4 madde), “Ahlaki Farkındalık” (5 madde), “Ahlaki İmgelem” (5 madde), “Ahlaki Duyarlılık” (3 madde) ve “Ahlaki Kararlılık” (3 madde) olmak üzere beş alt boyuttan ve 20 maddeden oluşmaktadır. Ölçekte tersten kodlanan herhangi bir madde bulunmamaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 22 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Ölçeğin güvenilirlik analizinde Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı kullanılmıştır. Ölçeğin, elde edilen veriler üzerinden Cronbach Alpha katsayı değeri; “Ahlaki Muhakeme” alt boyutu için .87, “Ahlaki Farkındalık” alt boyutu için .86, “Ahlaki İmgelem” alt boyutu için .88, “Ahlaki Duyarlılık” alt boyutu için .86, “Ahlaki Kararlılık” alt boyutu için .62 ve ölçeğin tamamı için .94 olarak saptanmıştır. Öte yandan istatistikler yapılmadan önce elde edilen veri setine hangi testlerin uygulanacağını belirlemek amacıyla verilerin normal dağılım gösterip göstermedikleri incelenmiştir. Dağılımın normalliği, skewness (çarpıklık) ve kurtosis (basıklık) değerlerine bakılarak belirlenmeye çalışılmıştır. Ölçümlerin normal dağılımı sağlandığından araştırmada parametrik testler kullanılmıştır. Verilerin analizinde ikili gruplarda “bağımsız gruplar t-testi (Independent Samples T-Testi)”, ikiden fazla grup içeren değişkenler için ise “tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA)” kullanılmıştır. ANOVA testi sonucunda anlamlı farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacıyla da varyansların eşit örneklemin eşit olmadığı durumlarda Bonferroni testi, varyansların ve örneklemin eşit olmadığı durumlarda ise Tamhane’s T2 testi yapılmıştır. Testlerin tamamında anlamlılık değeri 0,05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler doğrultusunda üniversite öğrencilerinin ahlak okuryazarlık becerilerinin yüksek düzeye yakın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma neticesinde, üniversite öğrencilerinin ahlak okuryazarlık düzeylerinin ölçeğin toplamında cinsiyet değişkeninde kadın öğrencilerin lehine, sınıf düzeyi değişkeninde 1. sınıf öğrencileri ile 4. sınıf öğrencileri arasında 1. sınıf öğrencileri lehine, fakülte türü değişkenine göre ise İslami İlimler Fakültesi ile Eğitim Fakültesi öğrencileri arasında İslami İlimler Fakültesi öğrencileri lehine, Eğitim Fakültesi ile Spor Bilimleri Fakültesi öğrencileri arasında Eğitim Fakültesi öğrencileri lehine, Fen-Edebiyat Fakültesi ile Eğitim Fakültesi öğrencileri arasında Fen-Edebiyat Fakültesi öğrencileri lehine, İslami İlimler Fakültesi ile Spor Bilimleri Fakültesi öğrencileri arasında İslami İlimler Fakültesi öğrencileri lehine, Fen-Edebiyat Fakültesi ile Spor Bilimleri Fakültesi öğrencileri arasında Fen-Edebiyat Fakültesi öğrencileri lehine anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarından hareketle üniversite öğrencilerinin ahlak okuryazarlığı becerisi kazanmalarına katkı sağlama amacıyla müstakil bir dersin ve seçmeli derslerin müfredata eklenmesi, öğrencilere ahlak okuryazarlığı becerisinin kazandırılmasını amaçlayan çeşitli sosyal etkinlik faaliyetlerinin yapılması vb. öneriler geliştirilmiştir.
Keywords : Din eğitimi, Ahlak, Ahlak Okuryazarlığı, Gençlik Dönemi, Üniversite Öğrencileri