YUNUS EMRE DİVANI’NDA BİLMEK KAVRAMI ÜZERİNE

Authors : Esra BEYHAN, İlyas YAZAR

Pages : 233-260

Doi:10.21054/deuifd.1051819

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yunus Emre, XIII. asırdan günümüze kadar Türk kültür tarihinde barış, sevgi, hoşgörü ve kardeşlik gibi kavramlarla anıla gelmiş, vermiş olduğu evrensel mesajlar vasıtasıyla yalnızca yaşadığımız coğrafyada değil dünyanın pek çok yerinde tanınmış bir kişiliktir. Şiirlerinde kendini miskin, derviş, âşık, sûfî gibi sıfatlarla tanımlayan Yunus Emre’nin, “kendini bilmek” başta olmak üzere, manevi boyutta pek çok düşünce, bilgi, ilham ve irfandan haber veren bir rehber, bir eğitmen olduğu yadsınamaz bir gerçekliktir. Çalışmamızda didaktik yönünü ön planda tutarak manzumelerinde daha çok bir rehber ve öğretici durumunda olan Yunus Emre’nin şiirlerinde “bilmek” kavramı üzerinden okuyana öğütlediği, bildirdiği, işaret ettiği hususlar ile bunların gerek maddi gerekse manevi hayattaki karşılıkları incelenmiştir. Bunun için “bilmek” kavramıyla ilişkili kelime ve kelime grupları, söz kalıpları tespit edilerek bu yapılarla ilgili dil, üslup ve tema incelemeleri yapılmıştır. Bu amaçla çalışma evrenimizi oluşturan Yunus Emre’nin Divanı üzerinde doküman incelemesi yapılmış, verilerin tasnif edilmesi ve fişlenmesi vasıtasıyla elde edilen sonuçlar içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Türk ve dünya kültür mirasının önemli şahsiyetlerinden Yunus Emre'nin miskin, abdal, âşık, mürşit ve rehber kimliğine bürünerek her devre hitap eden aşkın söylemleriyle “bilmek” kavramı ekseninde pek çok evrensel mesajı ve tasavvufi öğretiyi nasıl dillendirdiği kendi dizelerinden somut çıkarımlarla ortaya konulmuştur. 
Keywords : Yunus Emre, Divan, bilmek, tasavvufi öğreti ve mefhumlar