DIŞ TİCARETİN GELİR DENGESİZLİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELER İÇİN PANEL VERİ ANALİZİ

Authors : Tuğba TOKMAK, Ahmet AY

Pages : 72-110

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2021-07-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Gelir dengesizliği, gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkedeki en önemli ekonomik ve sosyal sorunlardan biridir. Bu sorun aşırı derecede büyüdüğünde ülkelerde iç çatışmalara, birçok ekonomik ve siyasal sorunlara da neden olabilmektedir. Bu çalışmada dış ticaretin gelir eşitsizliği üzerindeki etkileri; üst-orta gelirli 17 ülkenin, 2000-2019 dönemi verileri kullanılarak, panel veri analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Bu amaçla üç farklı ekonometrik model kullanılmıştır. Çalışmada öncelikle serilerin durağanlıkları; Levin, Lin ve Chu (2002) ve Im, Pesaran ve Shin (2003) panel birim kök testleriyle sınanmış ve tüm serilerin birinci farkta durağan oldukları görülmüştür. Seriler arasında eşbütünleşme ilişkilerinin varlığı; Pedroni (2004) yöntemiyle test edilmiş ve tüm modellerde yer alan serilerin eşbütünleşik oldukları bulunmuştur. Uzun ve kısa dönem analizleri Panel DOLS yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Bu analizlerde; ihracat ve ticari dışa açıklığın, İkili İstihdam Teorisine uygun biçimde, bu ülkelerdeki gelir eşitsizliğini artırdığı, ithalatın ise gelir eşitsizliği üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Seriler arasındaki nedensellik ilişkilerinin varlığı; Dumitrescu ve Hurlin (2012) yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu test sonucunda; ihracat ve ticari dışa açıklıktan gelir eşitsizliğine doğru nedensellik ilişkileri bulunurken, ithalattan gelir eşitsizliğine doğru böyle bir ilişki tespit edilememiştir. Ayrıca gelir eşitsizliğinden ihracata ve ticari dışa açıklığa doğru da nedensellik ilişkilerinin var olduğu görülmüştür. Ek olarak ihracat ile ithalat arasında karşılıklı nedensellik ilişkileri belirlenmiştir
Keywords : Gelir Eşitsizliği, GINI Katsayısı, Dış Ticaret, Üst Orta Gelirli Ülkeler