COVID-19 PANDEMİSİ DÖNEMİNDE ÜLKELERİN COVID-19, SAĞLIK VE FİNANSAL GÖSTERGELER BAĞLAMINDA SINIFLANDIRILMASI: HİYERARŞİK KÜMELEME ANALİZİ

Authors : Bilgehan TEKİN

Pages : 336-349

Doi:10.29106/fesa.738322

View : 15 | Download : 27

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yeni tip Koronavirüs (SARS-CoV-2) hastalığı; hastalar, sağlık çalışanları, sağlık sistemleri ve ekonomiler üzerinde yıkıcı sonuçlar yaratarak dünyada yayılmaya devam etmektedir. Salgının etkisi çoğu ülkede benzer sonuçlara sebep olsa da farklılıklar da söz konusudur. Bu çalışmada, COVID-19 salgınının ülkelere etkileri bağlamında kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan değişkenler, bir milyon nüfus başına vaka, test ve ölüm sayıları, bazı finansal göstergelerin değişim oranı ve salgın öncesi ülkelerin sağlık göstergelerinin düzeyidir. Çalışmada finansal göstergeler Ocak 2020 ile Nisan 2020 tarihleri arasındaki değişimleri yansıtmaktadır. COVID-19 göstergeleri ise güncel verilerden alınmıştır. Çalışmada kullanılan değişkenler Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Bankası ve OECD’den elde edilmiştir. Çalışmada kümeleme analizi yöntemlerinden hiyerarşik kümeleme ve Ward’s yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada ülkelerin söz konusu göstergeler bağlamında benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada hiyerarşik kümeleme yöntemi ile dört farklı veri setinden oluşan veriler kullanılarak dört farklı kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda ortaya çıkan yedili, beşli, dörtlü ve üçlü küme yapıları karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır.
Keywords : COVID 19, Koronavirüs, Kümeleme Analizi, Finansal Göstergeler