GÜNDELİK DİL FELSEFESİ KAPSAMINDA İDEAL DİL PARADOKSU

Authors : Mehmet Akif Duman

Pages : 167-191

Doi:10.53844/flsf.1505433

View : 48 | Download : 32

Publication Date : 2024-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Tek bir ideal dil yoktur. Gündelik dil felsefesinin konusu olan ideal dil ile gündelik dilin bir parçası olan ideal dil her ne kadar aynı kavramsal temelden çıkmış olsalar da birbirlerinden farklıdırlar. Felsefe için sorulara kesin cevapların verildiği nihai bir istikameti işaret eden ideal dil, dilbilimsel manada tüm dünya insanlarının konuştuğu ortak dile karşılık gelir. Analitik felsefe kapsamında değerlendirilebilecek olan ideal dil felsefesi temelde günlük konuşma dilinin kesin olmayan, mantığın birçok gereksinimini karşılayamayan, karışık ve belirsiz yapısından dolayı felsefeye uygun olmayışını temel alır. Günlük konuşma dilini felsefenin ihtiyaç duyduğu kesinliğe kavuşturma çabası mantıksal sistemleri kullanarak dili analiz etmeye çalışan Aristoteles’e kadar gitse de ideal dil felsefesinin bugünkü manada esas kurucusu kavram yazılarında bu uyuşmazlığı çözmeye çalışan mantıkçı ve matematikçi Gottlob Frege’dir. Dilin ideal formda ele alınması sonrasında birçok büyük filozofun esas meselesi olarak varlığını sürdürmüştür. İdeal dil gündelik hayatın karşısındaki dil olarak ve gündelik hayatın bir parçası olarak ele alındığında net biçimde paradoksal bir yapı ortaya konduğu görülecektir. Bu makalede amaç hem ideal dil denince ortaya çıkan paradoksu netleştirmek hem de bu paradoksun ideal dilin gündelik dilin bir parçası olarak ele alınan örneklerindeki işlevsel çözümlemelerine bakmaktır.
Keywords : İdeal dil, dilde belirsizlik, Weltsprache, Volapük, Esperanto, Pasigrafi, Grice, Russell.