Kur’an-ı Kerim’i Tercüme Eden Bir Cariye: Fatma Zaida (v. 1861’den Sonra) ve “L’Alkoran Le Livre Par Excellence” Adlı Eseri

Authors : Hidayet AYDAR

Pages : 291-330

Doi:10.16947/fsmia.1225616

View : 10 | Download : 16

Publication Date : 2022-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada bir cariye olan Fatma Zaida’nın hayatı ve Kur’an tercümesi ele alınmaktadır. Fatma Zaida’nın kimliği ve kişiliği irdelendikten sonra, Kur’an’ı tercüme etmeye neden ihtiyaç duyduğu; hangi gerekçelerin onu böyle bir işi yapmaya sürüklediği veya teşvik ettiği, tercümesini hangi hâlet-i ruhiye içinde yaptığı işlenmektedir. Yine çalışmada, Fatma Zaida’nın tercümesiyle özellikle kimlere nasıl bir mesaj vermek istediği üzerinde durulmaktadır. Fatma Zaida, yapmış olduğu Kur’an tercümesiyle murad ettiği hususu gerçekleştirmiş midir? Bu tercümeyle hedefine ulaşmış mıdır? Bu soruların cevabı da araştırılmaya çalışılmaktadır. Daha sonra Fatma Zaida’nın Kur’an tercümesi şekil ve muhteva yönünden incelenmektedir. Fatma Zaida’nın tercümesinin özellikleri, tercümenin Kur’an’ın tamamını mı, yoksa belli bir kısmını mı kapsadığı, eserde nasıl bir tercüme yöntemi uygulandığı da konu edilmektedir. Fatma Zaida’nın tercümesi şekil ve muhteva açısından Kur’an’ın orijinaliyle karşılaştırılmakta; aradaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konmaktadır. Fatma Zaida tercümesinde sûrelere herhangi bir isim vermemiş, ayrıca sûre içerisinde çok farklı bilgiler vermiştir. Kur’an metnindeki sûrelerle mukayesesi yapılarak bunların hangi sûrelere tekabül ettiği tespit edilmeye çalışılmaktadır. Karşılaştırma ve mukayeselerle Fatma Zaida’nın tercümesindeki fazlalıklar ve eksiklikler tespit edilmektedir. Tercümesinde öne çıkan hususlar, üzerinde daha fazla durduğu konular da ele alınmakta ve neden bu hususları daha çok önemsediği incelenmektedir. Böylece Fatma Zaida’nın tercümesinin başarılı bir tercüme olup olmadığı değerlendirilmektedir.
Keywords : Tefsir, Kuran, tercüme, Fatma Zaida, LAlkoran, Tafsir, Quran, translation