Derin öğrenme ve belirsizlik ölçeği ile akciğer kanserinin erken teşhisi

Authors : Sema ÜZÜLMEZ, Mehmet Akif ÇİFÇİ

Pages : 385-400

Doi:10.17341/gazimmfd.1094154

View : 211 | Download : 231

Publication Date : 2023-08-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Derin Öğrenmenin insert ignore into journalissuearticles values(DÖ); teknikleriyle erken kanser tanısı son dönemlerde araştırmacılar arasında en çok üzerinde durulan konu olmuştur. Ayrıca pek çok araştırmada görüldüğü üzere DÖ’nın tıp alanında kullanımı günümüzde daha da önem kazanmaktadır. Araştırmacılar sağlık alanında çoğunlukla kanser ve kanser türleri teşhis ederken DÖ tekniklerinden yararlanmaktadır. Bunun başlıca nedeni akciğer kanserinden ölüm riskinin yüksek olmasıdır. Bu tür hastalıkların tanısında BT görüntülerinin net olmamasından dolayı, doğru karar vermede uzmanlar görüş ayrılıkları yaşamaktadır. Bu ve benzeri hastalıkları erken ve doğru tanılayabilen ve daha güvenilir sonuçlar verebilen DÖ karar verme mekanizmaları bir seçenek haline gelmiştir. Yapılan araştırmalara göre akciğer kanseri, dünya çapında ölümlerin en önde gelen nedenleri arasındadır. Akciğer kanseri sadece 2019 yılında tahmini 1,76 milyon insanın ölümden sorumludur. Sebepleri artıkça insert ignore into journalissuearticles values(ortalama aile öyküsü, sigara, yüksek tansiyon ve diğer popüler tıbbi nedenler); ölüm oranı ortalaması %80\`in üzerinde arttığı gözlemlenmiştir. Olgular erken tanı konup, tedavi edilirse kanser kaynaklı ölümlerin oranının azalmakta olduğu görülmüştür. Hastalığın doğru saptanması tedavi edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada Ayrık Dalgacık Dönüşümü insert ignore into journalissuearticles values(ADD); yaklaşımı ile DÖ tekniği birleştirilerek, 6053 akciğer tomografi veri seti insert ignore into journalissuearticles values(veri kaynağı, yaş grubu, coğrafi bölge vb. kısa bilgi); üzerinde işlem yapılmıştır. Hastanın kanser olup olmadığı, kanser olduğu takdirde ise bunun iyi huylu insert ignore into journalissuearticles values(benign); ya da kötü huylu insert ignore into journalissuearticles values(malign); olduğuna karar verilmesine çalışılmaktadır. Bilgisayarlı Tomografi insert ignore into journalissuearticles values(BT);, görüntülerde öncelikle görüntü işleme aşamalarının yanı sıra ADD ile öznitelik çıkarımı yapılıp elde edilen veriler DÖ ’ya girdi verisi olarak kullanılır. Bu çalışmada iki metot önerilmiştir. Birinci yöntemde VGG-16, Inception v4, MobileNet v3 kullanılırken ikinci yöntemde AlexNet yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntem hem ADD kullanımı hem de iki aşamalı olması yönüyle yaygın kullanılan diğer tekniklerden farklıdır. Deneysel sonuçların yüksek performans gösterdiğini ve AlexNet’in %99, 86, MobileNet v3’ün %98,00, VGG-16 %95,50, Inception v4’ün ise %96,03 doğrulukta sonuç verdiği belirlenmiştir. Böylece akciğer hastalıklarının BT görüntülerinde kanser olup olmadığı, kanser ise hangi aşamada olduğu konusunda ön bilgi elde edilebilmektedir.
Keywords : Bilgisayarlı Tomografi BT, Akciğer kanseri, Derin Öğrenme DÖ, VGG 16, MobileNet v3, AlexNet, Inception v4, Evrişimli Sinir Ağları insert ignore into journalissueart