Siyasal İletişim Aktörlerinden Biri Olarak Liderlik ve Seçmenlerin Liderlere Yönelik Tercihleri

Authors : Oğuz Han Öztay

Pages : 362-378

Doi:10.15869/itobiad.1617490

View : 50 | Download : 48

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Demokratik sistemlerde siyasal liderler ve seçmenler arasındaki ilişki, siyasal karar alma süreçlerinde merkezi bir rol oynamaktadır. Seçmenlerin oy kullanırken tercihlerini etkileyen faktörlerden biri liderdir. Bu çalışmanın amacı da seçmenlerin liderlerden beklentilerinin, sosyo-demografik özelliklere (yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, sosyo-ekonomik durum, siyasete karşı ilgi, siyasi parti üyeliği ve politik tutum) göre nasıl değiştiğini incelemektir. Literatürde, liderlik özelliklerinin seçmen beklentileri üzerinde etkili olduğu kabul edilse de siyasal iletişim stratejilerinin geliştirilmesi ve seçmen davranışlarının derinlemesine anlaşılması için Türkiye\\\'de bu konuda kapsamlı saha çalışmalarına ihtiyaç vardır. Bu araştırma, bu boşluğu doldurmayı ve seçmenlerin liderlerden hangi özellikleri beklediğini anlamayı hedeflemektedir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış ve veriler anket yoluyla toplanmıştır. Çalışmanın örneklemini, İstanbul’da yaşayan 18 yaş üstü 421 birey oluşturmaktadır. Çalışmada, araştırmacılar tarafından oluşturulan demografik bilgi formları ve Aydoğan (2021) tarafından Türkçe’ye uyarlanan“Siyasal İletişimde Seçmenlerin Lider Tercihleri Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler, Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) için IBM SPSS Programı\\\'nın 28.0 sürümü ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) için LISREL Programı kullanılarak analiz edilmiştir. Faktör analizi sonuçlarına göre, veriler üç faktörlü yapıyı desteklemiştir. Demografik değişkenler bakımından istatistiksel olarak farklılıkları incelemek için iki bağımsız grup t testi alternatifi olarak Mann-Whitney U testi; tek yönlü ANOVA testi alternatifi olarak da Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Katılımcıların liderlik tercihleri cinsiyet bakımından incelendiğinde, cinsiyet bakımından anlamlı bir fark bulunmamıştır. Farklı yaş grupları bakımından, seçmenler arasında tam serbesti tanıyan liderlik açısından anlamlı bir fark bulunmuştur. Öte yandan, eğitim durumu bakımından seçmenler arasında lider tercihleri bakımından bir fark yoktur. Siyasete karşı ilgi ve politik tutuma bağlı katılımcılar arasında, Vizyoner liderlik ve Tam serbesti tanıyan liderlik türleri için anlamlı bir fark bulunmuştur. Seçmenlerin demografik bilgilerine karşılık lidere yönelik tercihleri ile elde edilen sonuçların, siyasal liderlik bağlamında alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords : Siyasal İletişim, Liderlik, Siyasal Liderlik, Liderlik Tarzları, Seçmen Tercihi