Medeni Usûl Hukukunda Tanığın Hazır Bulunma Yükümlülüğü

Authors : Fatih TAHİROĞLU

Pages : 617-644

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanık, bir yargılamada uyuşmazlığın çözümü bakımından önem taşıyan bir vakıa hakkında yargılama dışında, duyu organları vasıtasıyla edindiği bilgileri mahkemeye aktaran üçüncü kişidir. Sadece gerçek kişiler tanık olabilir. Vakıaları algılayabilecek ve algıladıklarını hafızada tutup mahkemeye aktarabilecek aklî olgunluğa sahip olan herkes tanık olabilir. Dolayısıyla tanık olabilmek için bir yaş sınırlaması yoktur. Bu nedenle çocukların da tanık olarak dinlenebilmeleri mümkündür. Öte yandan tanıklık yapmak kural olarak zorunlu tutulmuştur. Nitekim tanıklık yapmak aynı zamanda kamusal bir yükümlülüktür. Ancak bu yükümlülük tanığın mahkeme tarafından usûlüne uygun olarak davet edilmesi ile doğar. Tanıklık yapma yükümlülüğü; hazır bulunma yükümlülüğü, yemin etme yükümlülüğü ve bildiklerini anlatma yükümlülüğü olmak üzere üç unsurdan oluşur. Bu çalışmada Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 245. maddesinde düzenlenen tanığın hazır bulunma yükümlülüğü konusu incelenmiştir. Bu bağlamda, öncelikle bu yükümlülüğün kapsamı, yani kimlerin tanık olarak hazır bulunma yükümlülüğü altında olduğu ele alınmıştır. Daha sonra ise, tanığın hazır bulunma yükümlülüğünün ihlâl edilmesi üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda söz konusu ihlâlin şartları ve sonuçları incelenmiştir.
Keywords : Delil, tanık, tanıklık yapma yükümlülüğü, medenî usûl hukuku, mazeret