Nasirüddin Şah Dönemi İranı'nda (1848-1896) Modernleşme ve Meşruiyet Araçlarından Biri Olarak Müzik

Authors : Akın KİREN

Pages : 101-118

View : 22 | Download : 16

Publication Date : 2017-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :XIX. yüzyıl monarşileri, toplumları modernleştirme ve karşı karşıya kalınan meşruiyet krizlerini aşmada belli sembol ve yöntemlere ihtiyaç duymuşlardı. Bunların İran'da yoğun ve programlı olarak kullanılması, İran tahtında yaklaşık yarım asır kalan Nasirüddin Şah dönemine (1848-1896) denk gelmektedir. Şah, otoritesini İram toplumu gözünde meşrulaştırmak ve devletle toplumu birbirine bağlamak amacıyla; tören, kutlama, seremoni, askeri geçit ve anma gibi faaliyetlerin yanında, bayrak, marş, arma, nişan vb. simge ile sembollerden yararlanmıştır. Bu kapsamda, müzik de imaj belirleme ve belirlenen imajı güçlendirme noktasında önemli bir işlev görmüştür. Esasında Kaçar iktidarının müziğe karşı resmi tutumu daha XIX. yüzyıl başından itibaren değişim göstermiştir. Söz konusu yıllarda yazılan eserlerde müzik tartışılmaya başlamış, Saray'daki müzisyenlerden bahsedilmiştir. Ancak özellikle Nasirüddin Şah zamanında, müziğe bizzat Saray tarafından veya ileri gelen devlet adamlarınca destek olunmuştur. Hatta Nasirüddin Şah, deyim yerindeyse müziğin hamiliğini yapmıştır. O'nun dönemi, Batı müziğinin İran'a girdiği dönem olarak anılmaktadır. Öte yandan, müziğin kendisine taziye gösterileri içerisinde daha geniş kullanım alanı bulması da yine bu dönemde gerçekleşmiştir.
Keywords : İran, Nasirüddin Şah, Müzik, Meşruiyet, Modernleşme, Taziye