Türkiye’de Profesyonel Askerliğin Sosyolojik Bir İncelemesi: Meslek, Görev ya da Yaşam Tarzı?

Authors : Barış ATEŞ

Pages : 21-44

View : 23 | Download : 8

Publication Date : 2022-03-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Türkiye’de askerlik mesleğinin sosyolojik bir incelemesi yapılmıştır. Kurum olarak ordunun ve birey olarak askerin toplum nezdinde ve devlet bürokrasisi içindeki konumuna rağmen bir sosyal olgu olarak analizi gerekli ilgiyi görmemiştir. Bu durum hem meslek olarak askerliğin anlaşılmasını zorlaştırmaktadır hem de kavram kargaşası yaratmaktadır. Makale şu sorulara cevap aramaktadır: Askerlik bir meslek midir? Kimler profesyonel askerdir? Sivil toplum ve askerlerin mesleğe bakışında farklılıklar var mıdır? Bu sorulara cevap bulmak amacıyla askerlik mesleğine dair teorik tartışma ve meslekle ilgili kavram setleri incelenmektedir. Ayrıca toplumun ve askerlerin mesleğe bakış açısını anlayabilmek için 695 katılımcıya uygulanan tanımlayıcı bir anket çalışması ve mülakatlar ile çalışma desteklenmiştir. Dolayısıyla karma bir yöntem uygulanmış ve bu sayede hem veri toplama problemi aşılmaya çalışılmış hem de askerlik mesleğinin genel bir panoraması çizilmiştir. Sanılanın aksine siviller ve askerlerin mesleğe bakışları arasında farklılıklar olduğu ve askerlerin kendi mesleklerini bir yaşam tarzı olarak görmelerine rağmen sivillerin daha ziyade bir meslek ve ayrıca görev olarak tanımladığı ortaya çıkmıştır. Çalışmanın bir diğer önemli bulgusu ise askerler arasındaki profesyonellik anlayışının daha ziyade kıdem ve tecrübe ile özdeşleştirilmesidir. Ayrıca subayların mesleğe bakışında nesiller arasında bir kopuş olmadığı görülmektedir.
Keywords : Meslek, Profesyonel Asker, Subay, Türk Ordusu, Askeri Sosyoloji