Davranışsal İktisat Perspektifinden Armağan Teorisi Çerçevesinde Ticaret ve Barış

Authors : Banu Özüşen, Levent Kösekahyaoğlu

Pages : 395-420

Doi:10.26650/SJ.2023.43.2.0048

View : 14 | Download : 14

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ticaret, geçmişten günümüze tüm toplumların ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkilerinin bir sonucudur. Günümüzde, "ticaret barışı teşvik eder” hipotezi çerçevesinde yapılan ekonomik analizlerle, ticaretin barışı geliştirdiği ve sürdürdüğü sonucuna ulaşılmaktadır. Bu çalışmada hipotezin arkeolojik ve antropolojik verilerle kanıtlanması amaçlanmaktadır. Arkeoloji, ticarete konu olan metalarla ilgili olarak önemli veriler sunarken, antropoloji, mübadeleye dayalı ilişkilerde insan davranışlarının doğasını anlamaya kaynaklık eder. İktisat ise bireylerin seçimlerini ve davranışlarını analiz etmektedir. İnsanın hayatta kalma stratejileri ve karar verme mekanizmalarının işleyişi ile ilgili olarak antropoloji ve iktisat ortak çalışma alanında kesişmektedir. Çalışmada, sosyal antropolojinin önemli eserlerinden olan Marcel Mauss’un "Armağan Üzerine Deneme” perspektifinde, para öncesi toplumların iktisadi, kültürel ve hukuki olgularından hareket edilmiş, ticaretin armağan ve barışçıl ilişkiler üzerine inşa edilmesine odaklanılmıştır. Ticaret ve armağanın çerçevesi "faydacılık, hukuki bağ, ticari ilişki ve barış” olarak çizilmiş, geçmiş toplumlarla günümüz toplumları arasında karşılaştırmalı bir bakış açısı sunulmaya çalışılmıştır. Temeli ahlak felsefesine dayanan faydacılık yaklaşımı, bireyin tüm eylemlerinde mutluluğu amaçladığı üzerine şekillenmesi sebebi ile armağan teorisi içinde ele alınmıştır. Arkeolojik ve antropolojik kaynaklarla birlikte son dönem çalışmalar mübadele, armağan ya da ticaret sistemlerinin temelinde barışçıl ilişkilerin varlığını gözler önüne sermektedir. Çalışma ile ayrıca, ticaret ve barış üzerine yapılacak araştırmalara, iktisat bilimine ve disiplinler arası çalışmalara katkı sağlaması amaçlanmıştır.
Keywords : Ticaret, Barış, Armağan teorisi, Davranışsal iktisat, Faydacılık