Çeviribilim Felsefesine Doğru: Lakonik Bir Düşünce Yolculuğu

Authors : Fırat Soysal

Pages : 162-176

Doi:10.55036/ufced.1402662

View : 119 | Download : 108

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, çeviribilimin kuramsal ve tarihsel gelişimine dair bir felsefe oluşturmayı amaçlayarak, bilgisayarın ilerlemesi ve dilbilimsel kuramların bu disiplini nasıl etkilediğini araştırmaktadır. Modern dilbilimin çeviribilim üzerindeki etkisini tartışmakta ve çeviribilimin nasıl kendi başına ayakta duran bir bilimsel disiplin olarak teorik ve metodolojik soruşturmalar yürüttüğünü irdelemektedir. Çalışma, hermeneutik ile çeviribilim arasındaki yakın ilişkiyi vurgulamakta ve metinlerin anlaşılmasında ve çevrilmesinde yorumun kritik rolünü tartışmaktadır. G. Frege tarafından ortaya atılan anlam ve gönderim ayrımı, çeviribilimde dil içi anlamla (mana) ve dilsel olmayan nesneye dilin atıfta bulunması (gönderim) arasındaki ayrımı belirlemede önemli sonuçlara sahiptir. Ayrıca, çalışma W.V.O. Quine\'ın çeviri belirsizliği, L. Wittgenstein\'ın aslan analojisi ve H.-G. Gadamer\'in anlamayı etkileyen gelenek kavramlarına değinmektedir. Söz konusu düşünceler çevirinin karmaşık sürecine ışık tutmaktadır. Çevirinin çok dilli ve çok yönlü doğasını kabul eden çalışma, felsefeden, bilimden ve çeviribilimden gelen içgörüleri birleştiren disiplinler arası bir yaklaşımı savunmaktadır. Çalışma, dilin, kültürün, bilişin ve yorumun özniteliklerini derinlemesine düşünen bir çeviribilim felsefesi oluşturma çağrısı yapmaktadır. Çalışma ayrıca, çeviriyi yalnızca bir aktarım olarak değil, kültürel ve kavramsal ayrımlar arasında köprü kuran incelikli bir eylem olarak ele almaktadır. Sonuç olarak, çeviribilimin küresel iletişime katkıda bulunan ve kültürler arası anlayışı teşvik eden dinamik bir alan olarak tanınmasını savunmaktadır. Akademik disiplin içinde devam eden tartışmalara ve değişimlere dair içgörü sağlanmakta ve kapsamlı bir felsefi çerçeveye duyulan ihtiyaç vurgulanmaktadır.Bu çalışma, çeviribilimin kuramsal ve tarihsel gelişimine dair bir felsefe oluşturmayı amaçlayarak, bilgisayarın ilerlemesi ve dilbilimsel kuramların bu disiplini nasıl etkilediğini araştırmaktadır. Modern dilbilimin çeviribilim üzerindeki etkisini tartışmakta ve çeviribilimin nasıl kendi başına ayakta duran bir bilimsel disiplin olarak teorik ve metodolojik soruşturmalar yürüttüğünü irdelemektedir. Çalışma, hermeneutik ile çeviribilim arasındaki yakın ilişkiyi vurgulamakta ve metinlerin anlaşılmasında ve çevrilmesinde yorumun kritik rolünü tartışmaktadır. G. Frege tarafından ortaya atılan anlam ve gönderim ayrımı, çeviribilimde dil içi anlamla (mana) ve dilsel olmayan nesneye dilin atıfta bulunması (gönderim) arasındaki ayrımı belirlemede önemli sonuçlara sahiptir. Ayrıca, çalışma W.V.O. Quine\'ın çeviri belirsizliği, L. Wittgenstein\'ın aslan analojisi ve H.-G. Gadamer\'in anlamayı etkileyen gelenek kavramlarına değinmektedir. Söz konusu düşünceler çevirinin karmaşık sürecine ışık tutmaktadır. Çevirinin çok dilli ve çok yönlü doğasını kabul eden çalışma, felsefeden, bilimden ve çeviribilimden gelen içgörüleri birleştiren disiplinler arası bir yaklaşımı savunmaktadır. Çalışma, dilin, kültürün, bilişin ve yorumun özniteliklerini derinlemesine düşünen bir çeviribilim felsefesi oluşturma çağrısı yapmaktadır. Çalışma ayrıca, çeviriyi yalnızca bir aktarım olarak değil, kültürel ve kavramsal ayrımlar arasında köprü kuran incelikli bir eylem olarak ele almaktadır. Sonuç olarak, çeviribilimin küresel iletişime katkıda bulunan ve kültürler arası anlayışı teşvik eden dinamik bir alan olarak tanınmasını savunmaktadır. Akademik disiplin içinde devam eden tartışmalara ve değişimlere dair içgörü sağlanmakta ve kapsamlı bir felsefi çerçeveye duyulan ihtiyaç vurgulanmaktadır.
Keywords : Çeviribilim felsefesi, Çeviri kuramı, Dilbilim, Mana ve gönderim, Gelenek ve anlama, Hermeneutik