Stratonikeia Territoriumundan Bir Yerleşim: Koranza Geç Tunç Çağı’ndan Roma İmparatorluk Dönemi’ne Arkeolojik ve Epigrafik Veriler Işığında Yerleşimin Tarihsel Süreci

Authors : Aytekin BÜYÜKÖZER, Zeliha GİDER BÜYÜKÖZER, Zafer KORKMAZ, Deniz SEVMEN

Pages : 1-55

Doi:10.54577/lycus.1022914

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Stratonikeia territoryumunda yer alan ve bölgedeki yazıtlarda ismi demotik olarak en çok görülen merkezlerden biri olan Koranza’nın tarihsel süreci ele alınmıştır. Gerek geçmiş yıllarda yapılan çalışmalar gerekse 2018 yılından beri devam etmekte olan arkeolojik yüzey araştırmalarından elde edilen veriler dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler neticesinde, Koranza’nın MÖ 2. bine kadar giden bir geçmişe sahip olduğu belirlenebilmiştir. Batı Anadolu’da yapılan çalışmalarda Ege coğrafyasındaki Miken kültürünün son evrelerinin yayılım alanı, Doğu Ege adaları ve Batı Anadolu’nun kıyı şeridi ile sınırlandırılmış iken, son yıllarda Çine-Tepecik Höyük’te tespit edilen Miken buluntuları, bu coğrafi sınırın Çine (Marsyas) bölgesini de kapsadığını ortaya koymuştur. Bizim bölgede yürüttüğümüz yüzey araştırmalarında bulunan GH IIIA ile GH IIIC dönemi arasına tarihlendirilen seramikler ise Miken seramiklerinin yayılım alanına Yatağan Ovası’nın da dahil edilmesi gerektiğini göstermiştir. Koranza ismi farklı telaffuzları ile birlikte MÖ 4. yüzyılda görülmeye başlar. MÖ 3. yüzyılda Stratonikeia’nın kurulması ve bölgenin siyasi hakimi olmasına bağlı olarak Stratonikeia’nın demesi haline gelen Koranza, bu tarihten önce kendine bağlı demeleri olan ve bir arkhon tarafından idare edilen bağımsız bir merkezdir. En azından MÖ 4. yüzyıldan itibaren Artemis ve Apollon kült alanına ev sahipliği yapan Koranza’nın adı epigrafik verilerden anladığımız kadarıyla tanrıça Artemis ile bağlantılı bir yer adı olarak görülür. Artemis kültü Lagina’daki Hekate Tapınağı inşa edilene kadar bölgenin en önemli kültüdür. Hekate kültünün ön plana çıkmasının ardından eski önemini yitirmesine karşın, bölgeden ele geçen yazıtlar Roma İmparatorluk Dönemi içlerine kadar Artemis kültünün varlığını sürdürdüğünü göstermektedir.
Keywords : Karia, Stratonikeia, Koranza, Miken Seramiği, Artemis Apollon Kutsal Alanı