Antik Dönemde Anadolu`da Su-Kehanet İlişkisi

Authors : Nihan Aydoğmuş

Pages : 59-85

Doi:10.54577/lycus.1533685

View : 113 | Download : 162

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Su hem yaşamsal hem düşünsel anlamda insanın varoluşundan bu yana hayatın önemli bir parçasıdır. İçme suyu, besin ihtiyacı, tarımsal alanların sulanması, temizlik gibi yaşamsal faktörlere sahip olmasının yanı sıra sonsuzluk, süreklilik, güç gibi sembolik anlamlar yüklenen okyanus, deniz, nehir, göl ve yer altı su kaynakları antik dönem inanç sistemleri içinde pek çok farklı ritüele dahil edilmiştir. Ritüeller sırasında suya batma ya da suyla temas etme öze dönüş, yeniden doğuş, doğum ve arınma gibi anlamları ifade eder. Özellikle her ritüelin başlangıcını oluşturan arındırma işlemi için gerekli olan su, kutsal alanların konumlanmasında da belirleyicidir. Ayrıca suyun içinde tanrısal gücün bulunduğuna inanılması ve su kaynaklarının tanrılaştırılması, insanların tanrıyla iletişime geçmek ve gelecekten haber almak amacıyla başvurdukları araçlardan birinin su olmasına neden olmuştur. Böylelikle ilkin mağara ya da yer altı kaya oyukları içindeki su kaynaklarının, daha sonra anıtsal tapınaklar içindeki kuyuların kehanet işleminin gerçekleştiği alanlar arasında yer aldığı görülür. Antik kaynaklar, yazıtlar, sikkeler ya da çeşitli arkeolojik bulgular doğrultusunda Anadolu’da suyla ya da suyun içindeki balıkların gözlemlenmesiyle kehanet verdiği anlaşılan bilicilik merkezleri arasında Smintheion, Klaros, Didyma, Sura, Limyra, Kyaneai ve Labraunda sayılabilir.
Keywords : Anadolu, Su, Kehanet, Kült, Ritüel