Bilimsel Tutum Ölçeği Geliştirme: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Authors : Berna KEÇE, Sibel SARAÇOĞLU, Oktay BEKTAS

Pages : 32-56

Doi:10.46762/mamulebd.774267

View : 18 | Download : 13

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, lise öğrencilerinin bilime yönelik tutumlarının belirlenmesi için bir ölçek geliştirmektir. Bu çalışmada tarama deseni kullanılmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde öncelikle alan yazın taraması yapılarak, benzer ölçekler incelenmesiyle 56 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuştur. Beşli likert tipinde oluşturulan ölçeğin, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini üç farklı lise türünde eğitim gören 602 öğrenci oluşturmaktadır. Ölçeğin kapsam geçerliğini sağlamaya yönelik uzman görüşleri alınmıştır. Pearson korelasyon katsayısı değeri ,794 bulunarak ölçeğin ölçüt geçerliği sağlanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek üzere; açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış, madde ayırt edicilik indeksleri hesaplanmıştır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analiziyle ‘‘Bilimsel Davranış Sergileme’’, ‘‘Bilim İnsanlarının Özellikleri’’, ‘‘Bilim ve Toplum’’ ve ‘‘Bilimsel Bilginin Özellikleri’’ olmak üzere dört faktörlü ve 27 maddeden oluşan bir yapıya ulaşılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi de açımlayıcı faktör analizi sonuçlarını doğrulamıştır. Ölçeğin güvenirliği için, ölçeğin tamamının ve alt faktörlerin iç tutarlık katsayıları kontrol edilmiştir. Elde edilen Cronbach’s Alpha iç tutarlık katsayısı ölçeğin tümü için, ,874, “Bilimsel Davranış Sergileme” faktörü için ,856, “Bilim İnsanlarının Özellikleri” faktörü için ,703, “Bilim ve Toplum” faktörü için ,753 ve “Bilimsel Bilginin Özellikleri” faktörü için ,780 olarak tespit edilmiştir. Yapılan analizlerle Bilimsel Tutum Ölçeğinin, lise öğrencilerinin bilimsel tutumlarını tespit etmek amacıyla kullanılabilir, geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Bilimsel tutum, ölçek geliştirme, geçerlik, güvenirlik