Yedi Tavır Hakkında Yazılmış Bir Risale Tercümesi: Tercüme-i Risâle-i Etvâr-ı Seb‘a

Authors : Leyla ALPTEKİ SARIOĞLU

Pages : 143-158

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2017-08-18

Article Type : Review Paper

Abstract :Çalışmamızın konusu XV. asrın tasavvuf büyüklerinden ve edebî şahsiyetlerinden biri olan Halvetî şeyhi Cemâl-i Halvetî’nin insert ignore into journalissuearticles values(öl. 899/1493); henüz ele geçmemiş iki eserinden tercüme edildiği kanaatinde olduğumuz Tercüme-i Risāle-i Ešvār-ı Seb‘a adlı mensur eserdir. Risale, Arapça “yedi tavır” demek olan ve nefsin yedi derecesine göre değişen hâlleri ifade etmek için de kullanılan etvâr-ı seb‘a hakkındadır. Tercüme-i Risāle-i Ešvār-ı Seb‘a, on iki tavır ve altı makama ayrılmıştır. Risalede on iki tavırda edilmesi gereken zikirler ve bu zikirlerde kurtulunan nefis mertebeleri ele alınmıştır. On iki tavırdan oluşan bu seyr ü sülûk neticesinde insân-ı kâmil olmaya doğru bir gidiş vardır. Bunun yanı sıra risalede altı cihete göre ayrılan makamlara; nefis ve akıl, gönül ve ruh makamlarına da değinilmiş, konular ayet ve hadislerle desteklenerek anlatılmıştır. Allah’a ulaşmak isteyen kişi Allah’a yakınlığı ve kavuşmayı düşünen bir kul olmalı, bunun için kâmil bir mürşidin terbiyesi altına girmeli ve nefsine savaş açmalıdır. Bu yolda sâlik, on iki ismin tavırlarından faydalanmalıdır. Risalede altı cihete göre altı makam ve bu makamların ehilleri sıralanır, fark makamı zikredilir. Sonrasında ise Allah’a ulaşmanın yollarının çokluğundan bahsedilmiştir. Çalışmada Tercüme-i Risāle-i Ešvār-ı Seb‘a’nın konusu ayrıntılarıyla anlatılmış, inceleme sonunda ise risalenin çeviriyazıya aktarılmış hâli sunulmuştur.
Keywords : Tasavvuf, Seyr ü Sülûk, Etvâr ı Sebʻa, Cemâl i Halvetî, Tercüme i Risâle i Etvâr ı Seba