Jandarma Teşkilatı’nın 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi Sonrası Dönüşümü

Authors : Abdullah ÖZÜBEK, Sezai ÖZTOP

Pages : 19-30

Doi:10.52539/mad.1038286

View : 15 | Download : 23

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk idari ve adli kolluk teşkilatlanmasının önemli yapıtaşlarından olan Jandarma teşkilatının görev ve yetkileri ilk kez 1930 yılında 1706 sayılı Jandarma Kanunu ile düzenlenmiştir. Müteakip düzenleme 1983 tarihli 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu’dur. Kanun’a göre Jandarma teşkilatı, bir kolluk kuvveti olarak emniyet ve asayişi sağlamaya yönelik mülki görevleri, suçluların yakalanması ve yetkili merciler önüne çıkarılmasına ilişkin adli görevleri, Türk Silahlı Kuvvetlerinin bir parçası olarak askeri görevleri ve genel mevzuat ile kendisine verilen diğer görevleri yerine getiren çok fonksiyonlu bir teşkilattır. 15 Temmuz 2016 tarihinde FETÖ/PDY tarafından gerçekleştirilen darbe girişiminin bastırılmasının hemen ardından 21 Temmuz 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından Olağanüstü Hal ilan edilmiş, birçok alanda yasal ve yönetsel düzenlemeler ve değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda değişiklikler yapılarak yeniden yapılandırılan kurumlardan birisi de Jandarma Genel Komutanlığıdır. Jandarma Genel Komutanlığı askeri kolluk yapısından genel kolluk yapısına dönüştürülmüştür. Yapılan düzenlemelerle Jandarma teşkilatı sivil otoriteye bağlı bir iç güvenlik kurumu haline getirilmiş, kamu düzeni ve güvenliğine karşı daha etkili mücadele edebilecek genel bir kolluk kuvvetine dönüştürülmüştür. Bu çalışmanın amacı, Jandarma teşkilatının tarihi gelişimi, yapısı ve işleyişini inceleyerek 15 Temmuz sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal insert ignore into journalissuearticles values(OHAL); döneminde çıkartılan Kanun Hükmünde Kararnameler insert ignore into journalissuearticles values(KHK); ile Jandarma teşkilatının yapısında gerçekleştirilen değişiklikleri, gerekçelerini, getirdiği yenilikleri ve Jandarma teşkilatına etkilerini açıklamaktır. Sonuç olarak, gerçekleştirilen değişimlerin, Jandarma teşkilatının ihtiyaç halinde sivil otorite kontrolünde daha hızlı reaksiyon gösterebilmesine ve genel kolluk teşkilatının güçlenmesine yol açtığı değerlendirilmektedir.  
Keywords : Jandarma, İç Güvenlik, Kolluk Teşkilatı