Öğretmenlerin Hesap Verebilirlik Çevreleri: Teorik Bir Çözümleme

Authors : Coşkun ERDAĞ

Pages : 2728-2759

Doi:10.26466/opus.559784

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu araştırmada, örgütsel yaşam içerisinde hesap verebilirlik baskılarının çalışanların hesap verebilirlik inançlarını nasıl şekillendirdiğine yönelik ulusal ve uluslararası alanyazın temelli teorik bir çerçeve oluşturulması ve Türkiye’de öğretmenlerin hesap verebilirliğine ilişkin doğurgalarının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Literatür incelemesi sonucu, çalışanların hesap verebilirlik inançlarını şekillendiren etkilerden biri olarak hesap verebilirlik ortamlarını insert ignore into journalissuearticles values(i); hesap verebilirlik baskılarının kaynağı, insert ignore into journalissuearticles values(ii); baskıların amacı veya odağı, insert ignore into journalissuearticles values(iii); hissedilen yoğunluğu ve insert ignore into journalissuearticles values(iv); yüklenilen sorumluluğun ehemmiyeti olmak üzere birbirleriyle etkileşimli dört temel boyuttan oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışanlar üzerinde bürokratik, sosyal ve mesleki çevrelerin hangi amaçla, hangi koularda, ne kadar yoğun baskı uyguladıklarının yanı sıra, baskı konularının çalışanlar için ne kadar önemli olduğu da çalışanların hesap verebilirlik inançlarının düzeyini belirlemektedir. Buradan hareketle, Türkiye’de öğretmenlerin hesap verebilirliklerini yükseltmek amacıyla formal ve informal mekanizmaların oluşturulması ve işlerlik kazandırılması önerilmektedir. Bu kapsamda, formal olarak öğretmen ve yöneticilerin yeterlilikleri, seçimi, mesleki gelişimleri, mesleki etik ve davranışlara ilişkin kendilerinden neler beklendiğini açık ve net olarak yazılı bir şekilde ortaya koyan ölçülebilir, ulaşılabilir ve birbirleriyle uyumlu davranış ve performans standartlarının belirlenerek uygulamaya konulması gerekmektedir. Ayrıca, yönetim bilgi sistemleri başta oılmak üzere farklı paydaşlardan ve kaynaklardan öğretmen ve öğrencilerin performanslarına ilişkin veri toplanılmalı, verilere dayalı olarak öğretmen performans değerlendirmesi yapılmalı, iyi işler ödülledirilip desteklenirken, olumsuz davranışların düzeltilmesi sağlanmalıdır. Öte yandan, informal olarak üst yönetim birimleri doğru davranışları cesaretlendiren ve yanlış olanlardan caydırıcı bir kontrol söylemi ve kültürü geliştirmeli, kontrole olan ihtiyacı ön plana çıkarmalı, kontrolün gerekli ve vazgeçilmez bir süreç olduğu anlayışını hem sözleriyle hem de eylemleriyle herkese göstermelidir.
Keywords : Öğretmen hesap verebilirliği, Hesap verebilirlik ortamı, Öğretmen inançları, Bireysel hesap verebilirlik