Çeviri Edincini Geliştirmeye Yönelik Bir İnceleme: Görsel Metin Üzerinden Çevirmen Adayı Öğrencilerin Soru Sorma Biçimleri

Authors : Nahide Arslan

Pages : 219-240

Doi:10.29110/soylemdergi.1600981

View : 70 | Download : 52

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Çeviri edinci, çevirmenin erek dilde doğru ve kabul edilebilir çeviri yapması için sahip olması gereken bilgi ve beceriler bütünü anlamına gelir. Etkin bir çeviri eğitimi için çevirmen adayı öğrencilere çeviri edincini oluşturan unsurların bütünleşik biçimde kazandırılması gerekir. Kaynak ve erek dilbilgisi kurallarının yanı sıra bu kuralların kullanımlarının da bilinmesi büyük önem taşır. Çalışmanın amacını, çevirmen adayı öğrencilerin görsel metni soru sorma etkinliği üzerinden erek dil Fransızcaya çevirmek, etkin bir çeviri edinci için gereken unsurları ortaya çıkarmak ve çeviri edincinin geliştirilmesinde bir farkındalık yaratmak oluşturmaktadır. Bu çerçevede, Marmara Üniversitesi Fransızca Mütercim ve Tercümanlık Anabilim Dalı’nda 1. ve 2. sınıfta öğrenim gören 60 çevirmen adayı öğrenciye görsel bir metin sunulmuş, bu metne ilişkin Fransızca soru sorma tekniği ile yazılı biçimde çeviri yapmaları istenmiştir. Çeviri sürecinde yaşadıkları güçlükleri belirlemek üzere öğrencilere ayrıca bir anket uygulanmıştır. İnceleme sonucunda, soru tümcelerinin üç dil düzeyinde (seçkin dil, günlük dil, teklifsiz dil) ve birbirine yakın oranlarda kullanıldığı belirlenmiştir. Soruların çoğunluklu metni anlamaya yönelik ve basit yapılı soru tümcelerinden oluştuğu tespit edilmiştir. Çevirilerde yapısal, anlamsal, yazımsal ve sözdizimsel yanlışların yapıldığı saptanmıştır. Çalışma, soru sorma biçimleri üzerinden yapılan çevirilerde diliçi unsurlar kadar dildışı unsurların etkin bir çeviri edincinin kazanılmasında önemli olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords : Çeviri eğitimi, çeviri edinci, dil düzeyleri, soru sorma biçimleri, yanlış analizi